มาตรฐานของพลาสติกชีวภาพ มอก. 17088-2555

ก่อนเข้าสู่เนื้อหาเราต้องทำความเข้าใจก่อนว่าพลาสติกชีวภาพนั้น มี 2 ความหมายคือ

1. พลาสติกสลายตัวได้ทางชีวภาพ หรือ Compostable plastics เป็นพลาสติกประเภทที่อาจจะผลิตมาจากมวลชีวภาพ(Biobase) ผลิตจากปิโตรเคมี(Petrobase) หรืออาจจะเป็นทั้งคู่ผสมกัน เมื่อพลาสติกชนิดนี้ผ่านกระบวนการหมักทางชีวภาพหลังการใช้งานแล้วต้องไม่ทิ้งสิ่งที่มองเห็นด้วยตาเปล่า สิ่งแปลกปลอม หรือสารพิษไว้ เช่น PLA PHA PHH PHB PHV พลาสติกสลายตัวได้ทางชีวภาพเหล่านี้เป็นประเภทของ Biobase ส่วน PCL PBS PBSA PBAT PTMAT จะเป็นในกลุ่มของ Petrobase
 
2. พลาสติกที่ผลิตมาจากมวลชีวภาพ(Biobase) 
  2.1 สลายตัวได้ทาวชีวภาพ 
  2.2 ไม่สามารถสลายตัวได้ทาวชีวภาพ เช่น LDPE HDPE 
 
ต่อมาเพื่อเป็นการชี้บ่งลักษณะของพลาสติกชีวภาพ สมอ. จึงได้มีการกำหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม ข้อกำหนดพลาสติกสลายตัวได้ มาตรฐานเลขที่ มอก. 17088-2555 ขึ้น โดยมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมนี้ได้รับ ISO 17088 : 2008 Specifications for compostable plastics มา modified
 
ข้อกำหนดที่สำคัญใน มอก. 17088-2555 มีดังนี้
1. การแตกเป็นส่วนระหว่างการหมักทางชีวภาพ (Disintegration During Composting) 
กำหนดว่า พลาสติกสามารถแตกตัวได้ภายใต้การควบคุมสภาวะแวดล้อม เป็นเวลา 84 วัน โดยส่วนที่เหลือขนาด 2.0 มิลลิเมตร ต้องไม่เกินร้อยละ 10 ของมวลของแข็งแห้งทั้งหมดที่ใช้ตั้งต้น
 

2. การแตกสลายทางชีวกาพแบบใช้ออกซิเจนในขั้นสุดท้าย (Ultimate Aerobic Biodegradation) 

กำหนดว่า คาร์บอนออกแกนิคsหรือคาร์บอนอินทรีย์ในพลาสติกหรือสารเติมแต่งและตัวเติมใดๆ จะต้องเปลี่ยนเป็นคาร์บอนไดออกไซด์ ที่นำกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ (recovery) ในกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงได้ไม่น้อยกว่าร้อยละ 90 ของคาร์บอนออกแกนิค ภายในระยะเวลาไม่เกิน 180 วัน

 

3. การไม่เกิดผลเสียต่อความสามารถในการสลายตัวที่ช่วยให้พืชเจริญเติบโต และการปฏิบัติตามข้อกำหนดของภูมิภาคและ / หรือระดับต่างประเทศ 

กำหนดว่า 3.1 โลหะและสารพิษในพลาสติก ได้แก่ Zn, Cu, Ni, Cd, Pb, Hg, Cr, Mo, Se, As ต้องไม่เกินเณฑ์ที่กำหนด

3.2 ของแข็งระเหยได้ในพลาสติก ต้องไม่น้อยกว่าร้อยละ 50 ของมวลของแข็งแห้งทั้งหมด

3.3 การเติบโตของพืช โดยเปรียบเทียบการเติบโตของพืชระหว่างพืชที่ปลูกด้วยปุ๋ยที่ได้จากการทดสอบการแตกตัวระว่างการหมักพลาสติก กับพืชที่ปลูกด้วยปุ๋ยที่ได้จากการทดสอบการแตกตัวการหมักที่ไม่ใช้พลาสติก ดังนี้ จำนวนเมล็ดพืชไม่น้อยกว่าร้อยละ 90 - มวลและมวลแห้งของพืชไม่น้อยกว่าร้อยละ 90

มาตรฐานอื่นๆ เช่น ASTM D5338, ASTM D5511, ASTM D5988, ASTM D6691, ASTM D6866 เป็นเพียงระเบียบวิธีการทดสอบ (Test Methodologies) มิใช่มาตรฐานข้อกำหนดพลาสติกสลายตัวได้ซึ่งจะมีการบ่งชี้ว่า ผ่าน/ไม่ผ่านตามข้อกำหนด